Δευτέρα 1 Δεκεμβρίου 2008

ΒΡΕΣ ΕΝΑ ΤΡΟΠΟ...

(Πέρασα μια περίοδο απεξάρτησης από το internet και είχα καιρό να ασχοληθώ με το blog. Αλλά επειδή κοντεύω να εθιστώ σε άλλα πιο χαζά πράγματα όσο απέχω...ε, λέω να επανέλθω σιγά σιγά...)

Μoisiodaka, μόλις σήμερα είδα το σχόλιό σου στην ανάρτησή μου ''εκδρομή'' και ήθελα να σου πω ότι μου έφτιαξες τη μέρα!!!!!

Δευτέρα 17 Νοεμβρίου 2008

re mas katebasane to video apo to facebook re..................
lene oti den exo ta pneumatika dikaiomata........

antistasi aderfia... zouni pare tin ntountouka & ton arakia kai pame...

Πέμπτη 6 Νοεμβρίου 2008

ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑΚΑ ΕΘΙΜΑ

7. Το στήσιμο του γίκου ή γιούκου

Την Παρασκευή το απόγευμα, στο σπίτι της νύφης καλούνταν οι φίλες της για να ετοιμάσουν και να τακτοποιήσουν τα προικιά και να τα παραλάβει ο γαμπρός την Κυριακή. Γυάλιζαν τα χαλκώματα (τεντζερέδες, ταψιά κ.τ.λ.) και γέμιζαν τα στρώματα και τα μαξιλάρια με μαλλιά ή μικρά κομμάτια ύφασμα. Κατόπιν ξεδίπλωναν τα προικιά (κουβέρτες, κιλίμια, βελέντζες, φορέματα κ.τ.λ.) και τα έβαζαν το ένα πάνω στο άλλο με τέτοιο τρόπο ώστε να φαίνονται περισσότερα. Η τοποθέτηση αυτή ονομαζόταν "γίκος" ή "γιούκος". Στόλιζαν το γίκο με λουλούδια, έριχναν ρύζι για τα καλορρίζικα και πάνω του ακουμπούσαν ένα δίσκο όπου οι παρευρισκόμενοι άφηναν από ένα, ασημένιο συνήθως, νόμισμα. Τα χρήματα αυτά ήταν τα "κεράσματα των προικιών".

Πηγή: Μαυρολιθάρι, Ιστορία- Αρχαιολογία- Λαογραφία
Συγγραφέας: Χαράλαμπος Δ. Σκορδής

Τετάρτη 5 Νοεμβρίου 2008

Ιστορίες απο τις Κούνιες-Τι Άουστερλιτζ και μαλακίες...!!!

Η μάχη ήταν έτοιμη να ξεκινήσει! Το σχέδιο είχε ως εξής: Πιθανόν οι αντίπαλοι μας θα έπαιρναν θέση στις 2 τσουλήθρες. Στην κόκκινη, την μικρή, πιστεύαμε ότι θα τοποθετούσαν όπως συνήθως την οπισθοφυλακής τους, η οποία θα γίνονταν εφεδρεία σε περίπτωση που τους δυσκολεύαμε ενώ στην μεγάλη με τις μαρμάρινες πλάκες θα είχαν πάρει θέση η καλύτεροι πολεμιστές τους εφοδιασμένοι με μεγάλες ποσότητες σε κορόμηλα-πυρομαχικά.
Εμείς από την άλλη θα ακολουθούσαμε ένα πιο πολύπλοκο αλλά και ολοκληρωμένο σχέδιο. Εγώ με τον Γιάννη θα είμαστε στην πρώτη γραμμή με μεγάλες ποσότητες κορόμηλων στη είσοδο της παιδικής χαράς(και έξοδο ταυτόχρονα) και πίσω από το γύρω-γύρω όλοι, πάνω μας θα έπρεπε να πέσει το μεγαλύτερο μέρος της επίθεσης. Αυτό ήταν και το σημείο κλειδί του σχεδίου, θα γινόμασταν το δόλωμα, πράγμα εύκολο αν σκεφτείς ότι δίπλα μου είχα τον Γιάννη! Είχα τοποθετήσει τους καλύτερους μου(Κώστα Τ, Γιώργο Γ, Κώστα Ζ )στο Ηρώο πίσω από τις πλάκες, την ώρα που θα φθάνανε να μας πάρουν στο κυνήγι λόγω κυρίως των υπέρτερων αριθμών τους - η ανδρεία μας ήταν αδιαμφισβήτητη - αυτοί θα πέφτανε στα πλευρά τους και θα τους διέλυαν.
Πάλι όμως θα ήταν υπεράριθμοι, και ακόμα λόγω της μεγαλύτερης ηλικίας τους ίσως να μην πανικοβάλλονταν από αυτόν τον αναπάντεχο ελιγμό. Έπρεπε να βρω κάτι αποτελεσματικότερο και πίστευα ότι το είχα βρει! Είχα μαζέψει αρκετούς μικρότερους και τους είχα πείσει με την μαγική λέξη – φετίχ τους – για εκείνη την εποχή, ένα πεντακοσάρικο θα έφτανε για αρκετά «ηλεκτρονικά». Ήταν τοποθετημένοι μέσα στις τουαλέτες με την εντολή να κινηθούν πίσω από το εξωτερικό τοιχίο της παιδικής χαράς και να χτυπήσουν τις εφεδρείες των εχθρών την κατάλληλη στιγμή. Το σύνθημα ήταν «πεντακοσάρικο».
Το σχέδιο ήταν καταπληκτικό, οι παράμετροι επιτυχίας βεβαίως ήταν αρκετοί αλλά ήμουν σίγουρος κυρίως λόγω ενός πολύ καλού οιωνού που συνέβη ακριβώς την ώρα που οδεύαμε με τα ποδήλατα μας στο σημείο της σύγκρουσης: Η γιαγιά του κολλητού μου πήγαινε σε μια γειτόνισσα, έτσι και να έτρωγε πάλι κάποιο κορόμηλο στο μάτι ,ως συνήθως, δεν υπήρχε κίνδυνος τιμωρίας.
Το τι ακολούθησε στην επόμενη μισή ώρα ήταν απλώς μια επανάληψη των προηγουμένων μαχών. Επιτεθήκαμε οι δυο μας και τους αναγκάσαμε να καλυφθούν όπως όπως, αμέσως μετά αντεπιτέθηκαν και αναγκαστήκαμε να υποχωρήσουμε στην άμμο. Το μέτωπο έσπασε την ώρα που ο σύντροφος μου άρχισε να τρέχει κρατώντας το μάτι του και βρίζοντας. Δεν μπορούσα πλέον να μείνω στην θέση μου, με σημαδεύανε έξι-εφτά άτομα και όταν τους είδα να κατεβαίνουν από τις τσουλήθρες και να έρχονται προς τα πάνω μου διαπίστωσα ότι...χάσαμε και την κοπάνησα τρέχοντας. Οι καλύτεροι μας είχαν παγώσει από το φόβο και τα μικρά δεν φάνηκαν ποτέ.

ΥΓ1:Οι κορομηλιές πλήρωσαν μεγάλο φόρο καρπού, από τότε δεν φυτρώνουν όπως παλιότερα.
ΥΓ2:Ο κάτω μαχαλάς γέμισε από φυγάδες της στρατιάς μας, ενώ ο Γιάννης στάθηκε άτυχος καθώς προδόθηκε από κάτι που δεν περιμέναμε. Οι γιαγιά του τα έμαθε όλα μέσω της γειτόνισσας. ΚΟΥΤΣΟΜΠΟΛΗΔΕΣ!!!
ΥΓ3: Εκδίκηση για την ήττα δεν πήραμε ποτέ!

Κυριακή 2 Νοεμβρίου 2008

Ιστορίες Από Τις Κούνιες

Στην ιστορία μου οι κούνιες ήταν ακόμα στην παλιά τους θέση. Πίσω από το μνημείο και δίπλα στις δημόσιες τουαλέτες. Εκείνη την εποχή ήταν πολύ δημοφιλείς ανάμεσα στην κοριτσίστικη κοινότητα οι... γυμναστικές επιδείξεις. Κάναμε ρόδες και κατακόρυφα συνέχεια, όμως το αγαπημένο μας ήταν οι κωλοτούμπες στο μικρό μονόζυγο! Κάθε μέρα μαζευόμαστε όλες στις κούνιες και μπαίναμε στη σειρά, με τη σοβαρότητα επίδοξων ολυμπιονικών. Ένα μεσημέρι πήγα μόνη για να εξασκηθώ και να τελειοποιήσω τη δική μου τούμπα. Καθώς ήμουν κρεμασμένη από το μονόζυγο, ανάποδα, σαν τη νυχτερίδα, είδα από μακριά να πλησιάζει... γνωστός τραμπούκος του χωριού και εφιάλτης των αθώων παιδικών μου χρόνων. Ευχήθηκα να είχα όντως φτερά για να φύγω το γρηγορότερο. Πάνω στον πανικό μου να εξαφανιστώ, προσγειώθηκα απότομα, χτυπώντας με δύναμη το κεφάλι μου στο σίδερο! Το χαρακτηριστικό "γκντουπ" έκανε αντίλαλο και πρόλαβα να ακούσω μερικά από τα ειρωνικά σχόλια που το ακολούθησαν καθώς έφευγα ντροπιασμένη...
Τελικά η εξάσκηση έμεινε στη μέση, έκανα ένα ωραιότατο καρούμπαλο και έφυγα με κατεβασμένο το κεφάλι και πιο θυμωμένη από ποτέ...

εβδομάδα Νο. 1

Ιστορίες Από Τις Κούνιες

Σάββατο 1 Νοεμβρίου 2008

ΤΟ ΘΕΜΑ ΤΗΣ ΕΒΔΟΜΑΔΑΣ

Η νέα "στήλη" του blog.

Πρόκειται για εβδομαδιαίες συλλογές κειμένων, που γράφονται από όλους εμάς, και στρέφονται γύρω από τον ίδιο κεντρικό άξονα.

Αύριο θα ανεβάσω το 1ο θεματάκι και περιμένω από όλους τους Απανταχού να συμμετέχετε... μη με αφήσετε να γράφω μόνη!

Χειμωνανθός και απο Μακρυά


Σε παλιότερες εποχές, τότε που τα χωριά σφίζαν από ζωή η γιορτή ανήμερα του Aγ. Δημητρίου ήταν για τους κατοίκους ένα προμήνυμα χειμώνα. Τα χαλιά είχαν στρωθεί και οι νοικοκυραίοι είχαν μαζέψει τα απαραίτητα ξύλα για τον χειμώνα, έτσι που αν κοίταγες το χωριό από μακρυά έβλεπες να αναπνέει μέσα από τις καμινάδες των σπιτιών του.

Εκείνες τις μέρες φεύγανε από το χωρίο και οι τελευταίοι άντρες όσων είχαν μείνει πιο πίσω είτε για να γιορτάσουν με τους δικούς τους την σημαντική αυτή εορτή είτε για να ολοκληρώσουν τις τελευταίες προετοιμασίες των νοικοκυριών τους. Θα επέστρεφαν στις δουλειές που είχαν στις μεγάλες πόλεις, βάσει των οποίων τρέφονταν οι οικογένειές τους. Τα γυναικόπαιδα που θα αποχωρίζονταν και θα μέναν πίσω έπρεπε να είναι προετοιμασμένα και να έχουν καταστεί αυτάρκεις για τον επερχόμενο χειμώνα, τα χιόνια και το κρύο δεν θα έπρεπε να τους απασχολούν καθόλου!

Δυστυχώς στα ορεινά χωριά, με την λίγη καλλιεργήσιμη γη και τα αναπεπταμένα λιβάδια, τα άγρια ρουμάνια και τις ψηλές κορφές, όλα τα παραπάνω ήταν θέμα ζωής ή θανάτου μιας και η γεωγραφική απομόνωση συντελούσε στην έλλειψη συχνών συγκοινωνιών και η επικοινωνία με τα μεγάλα αστικά κέντρα όπως και άλλες στοιχειώδεις υποδομές ήταν σε πολύ χαμηλό επίπεδο.

Όλα αυτά αλλάξανε, η πρόοδος ήρθε στα χωριά μας αλλά αργά, οι άνθρωποι τους είχανε φύγει πέρα από μερικούς που είτε θα τους έλεγες ρομαντικούς ή ξεπερασμένους από τον καιρό ή ''άνετους και ωραίους που κατέχουν το νόημα της εποχής καλύτερα από τους άλλους, τους πολλούς''. Αυτό ήταν τελικά το τίμημα;

Ακόμη μείνανε και οι επισκέπτες, οι προσωρινοί της όποιας καθημερινότητας των χωριών. Ένας μήνας το καλοκαίρι, κάποια λίγα σαββατοκύριακα μαζί με τις ιστορίες των παππούδων που αντάμωναν εκεί και τον όποιον σύνδεσμο να τους ενώνει όλες τις άλλες μέρες είναι τα βιώματα τους από το χωριό. Όμορφα και εξιδανικευμένα και πάντα να ανασύρονται στις δύσκολες στιγμές, στην καθημερινότητα τους.

ΥΓ: και εγώ να φέρνω στο νου μου το αμφιθεατρικό του χωριού, με την σκηνή να κοιτάζει τις νοερές κερκίδες. Και εμείς, οι όποιοι ανιδιοτελείς, σαν ηθοποιοί να εκστασιαζόμαστε κοιτώντας προς τα εκεί, στα βουνά και όσο αυτά να δείχνουν απροσπέλαστα, άλλο τόσο να επιχειρούμε να τα ανταμώσουμε. Και στον απόμακρο και απόκοσμο χαρακτήρα τους να τα ονομάζουμε σύνορο και να μην θέλουμε να τα περάσουμε. Ας μένουμε εκεί!!!Και αν αγκαλιαστούμε εμείς οι μύστες τότε ας χαθούμε από μπροστά τους, γιατί αξίζει να μας μνημονεύουν αυτά και οι επόμενοι που θα μετρήσουν τα βήματα μας. Πάντα μελαγχολικοί και ακατάδεκτοι...

Τετάρτη 29 Οκτωβρίου 2008

ΕΚΔΡΟΜΗ

Ξεκινήσαμε από το Σταθμό Λαρίσης, και οι 5 με τα γνώριμα πια αισθήματα προσμονής και λαχτάρας που συνοδεύουν πάντα τις εξορμήσεις μας στο χωριό. Μετά από 1 ώρα καθυστέρηση στην Αλίαρτο και άλλη 1 στοιβαγμένοι όλοι σε ένα ταξί, επιτέλους φτάσαμε στο Μαυρολιθάρι. Τα μάτια γέμισαν με αγαπημένες εικόνες που εξαφάνισαν αμέσως και την κούραση και την ταλαιπωρία. Η γιαγιά μας περίμενε με ολοκαίνουριες ιστορίες και ζεστό φαγητό. Σιγά σιγά μαζεύτηκε η παρέα και ξεκίνησε ένα τετραήμερο με γέλια, τραγούδια, βόλτες, παραμύθια και δηλωτή (για τα αρσενικά).

Ήπιαμε τσάι του βουνού με άπειρο μέλι. Μάθαμε ένα σωρό πληροφορίες για μανιτάρια και μάλιστα είδαμε κάνα δυο από αυτά τα κόκκινα με άσπρες βούλες που χρησιμοποιούν για σπίτια τα Στρουμφάκια! Συζητήσαμε για υπερφυσικά και για απολύτως φυσικά θέματα. Φάγαμε απ’ όλες τις σπεσιαλιτέ του χωριού. Περπατήσαμε ως το κιόσκι τη νύχτα και ''εξερευνήσαμε'' μέρη τα οποία δεν είχαμε επισκεφτεί ποτέ. Δοκιμάσαμε βρασμένο κονιάκ με γαρύφαλλο και κανέλα. Γράψαμε όλοι μαζί δυο μισοτελειωμένα παραμύθια- το ένα με πρωταγωνιστή ένα αφρικανάκι με το όνομα Μουτόμπο. Ζωγραφίσαμε γύρω από ένα τραπέζι του ξενώνα σαν νηπιαγωγάκια. Κάναμε ψυχολογικά τεστ, λύσαμε γρίφους και παίξαμε κάτι σκαλωτικά παιχνίδια που μας έμαθε ο αδερφός μου. Σκαρφάλωσα πάνω από τη σκεπή του σπιτιού για να διώξω τα ''πουρναράγκαθα'' και παραδόξως η αποστολή μου στέφθηκε με επιτυχία και δεν κατέληξα στο νοσοκομείο Άμφισσας. Πήγαμε βόλτα στην Κρανιά και φτάσαμε ακριβώς την ώρα που φάνηκε το πρώτο αστέρι στον ουρανό. Επισκεφθήκαμε το νεκροταφείο στο γυρισμό και προσπαθήσαμε να ακούσουμε τη ‘’νεκρική σιγή’’. Τελικά, όντως ακούσαμε κάτι και παραλίγο να φύγουμε τρέχοντας. Τραγουδήσαμε ώρες ολόκληρες μέχρι που μας κέρασαν σφηνάκια, μάλλον για να σκάσουμε έστω για λίγο. Κάναμε πρόβα παρέλασης την παραμονή της Επετείου, μέσα στη μαύρη νύχτα. Τραγουδήσαμε τόσο που στο τέλος φτιάξαμε ένα δικό μας τραγούδι που μιλάει για το Μαυρολιθάρι! Ξυπνήσαμε με Σοφία Βέμπω από τα μεγάφωνα και γιορτάσαμε όλοι μαζί το ΟΧΙ στην πλατεία, στο Ηρώων. Ένα πιτσιρικάκι είπε ποίημα μετά την κατάθεση στεφάνων. Ξεκινήσαμε για βόλτα στο Ζερβάδι αν και τελικά καταλήξαμε να κάνουμε ορειβασία-αναρρίχηση από τον Κάτω Σταυρό μέχρι το Μπάσκετ. Χορτάσαμε πράσινο, κίτρινο και πορτοκαλί στα φθινοπωρινά δέντρα και είδαμε ένα σωρό ''μπουρμπουτσλιές'' (άγριες τριανταφυλλιές) με κατακόκκινα μπουμπουκάκια. Ξαπλώσαμε στο γήπεδο για χειμερινή ηλιοθεραπεία. Καταλήξαμε στον ξενώνα για την τελευταία δηλωτή και τον αποχαιρετισμό.

Οι 5 μας στριμωχτήκαμε πάλι στο ίδιο ταξί και φτάσαμε στον πιο λυπητερό σταθμό του Μπράλου που έχω δει ποτέ. Ταξιδέψαμε με ένα γεμάτο τρένο, καθισμένοι πάνω στις αποσκευές μας μέχρι την Αθήνα...

Δευτέρα 27 Οκτωβρίου 2008

ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑΚΑ ΕΘΙΜΑ

6. Καλέσματα

Την Παρασκευή το πρωί, από τα σπίτια του γαμπρού και της νύφης ξεκινούσαν ένα αγόρι και ένα κορίτσι για να προσκαλέσουν τους συγγενείς, φίλους και γνωστούς να παραστούν στο γάμο. Το αγόρι κρατούσε στα χέρια του μια τσίτσα γεμάτη κρασί και το κορίτσι λουλούδια. Σε κάθε σπίτι που πήγαιναν έλεγαν: "ο γαμπρός/η νύφη σας καλεί στο γάμο του/της". Ο καλεσμένος έπινε κρασί και παίρνοντας ένα λουλούδι έλεγε: "μετά χαράς, καλορρίζικα". Εάν κάποιος ήταν καλεσμένος και στο τραπέζι μετά το γάμο, τότε ήταν υποχρεωμένος το Σάββατο το απόγευμα να στείλει στο σπίτι του γαμπρού ή της νύφης φαγώσιμα δώρα. Κρέας, ρύζι, κρασί, κρεμμύδια και ένα μεγάλο ψωμί, στολισμένο με βασιλικό και μαντζουράνα, το οποίο ονόμαζαν "προβέντα". Οι εύποροι καλεσμένοι έστελναν για δώρο εκτός των άλλων και ολόκληρα σφάγια. Στο γάμο καλούσαν συνήθως όλο το χωριό, αλλά στο τραπέζι του γάμου μόνο τους στενούς συγγενείς και τους φίλους.

Πηγή: Μαυρολιθάρι, Ιστορία- Αρχαιολογία- Λαογραφία
Συγγραφέας: Χαράλαμπος Δ. Σκορδής

λαογραφικά-παροιμίες 8

Θ

• Θέλησε κι ο ουβριός να καβαλλικέψ’ κι βρέθ’ κι Σαββάτου
• Θρέψε λύκο το χειμώνα να σε φαει το καλοκαίρι
• Θα κοστίσει ο κούκος αηδόνι
• Θέλεις θέριζε και δένε, θέλεις δένε και κουβάλα

Ι

• Ίδρωσα ώ που να τον φέρω στα νερά μου
• Ίδια πράγματα ίδια μαντάταhttp://www.blogger.com/post-edit.g?blogID=3485755624396529121&postID=204108935940716597#

Κυριακή 26 Οκτωβρίου 2008

λαογραφικά-παροιμίες 7

H
• Η υγεία στα ρούχα δεν χωρεί
• Η γριά και αν φκιασιδώνεται δεν γίνεται κοπέλα
• Η γλώσσα κόκκαλα δεν έχει και κόκκαλα τσακίζει
• Η αλεπού τριάντα κι τ’ αλεπόπουλο τριάντα ένα
• Η γκαστρωμένη χορευε και η γριά σφιγγότανε
• Η καλή μέρα απο το πρωί φαίνεται
• Η φτώχια θέλει καλοπέραση
• Η σκύλα απ’ τη βία της, στραβά κάνει τα παιδιά της
• Η παπάς παπάς ή ζευγάς ζευγάς
• Η παληά κόττα έχει το καλό ζουμί
• Η μικρός μικρός παντρέψου ή μικρός καλογερέψου
• Η πέτρα που κυλάει δεν μαλλιάζει
• Η πονηρή η αλεπού πιάνεται κι απο τα τέσσερα
• Η σκουριά τρώει το σίδερο και το νερό την πέτρα
• Ήρθαν τ’ άγρια να διώξουν τα ήμερα
• Ήταν στραβό το κλίμα το ‘φαγε κι ο γάιδαρος κι αποστραβώθηκε
• Η ευφυία νικά την ανδρεία
• Η τρίχα γίνεται τριχιά

Σάββατο 25 Οκτωβρίου 2008

ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑΚΑ ΕΘΙΜΑ

5. Ανάπιασμα προζυμιών

Το βράδυ της Τετάρτης πήγαιναν στο σπίτι της νύφης οι φιλενάδες της και άλλοι νέοι καλεσμένοι για να κάνουν τη ζύμη από την οποία θα γίνονταν τα ψωμιά του γάμου. Εκεί, στη μέση ενός δωματίου τοποθετούσαν μια σκάφη, μια στάμνα με νερό και το σακί με το αλεύρι και οι παρευρισκόμενοι άρχιζαν τα τραγούδια. Ταυτόχρονα ένα αγόρι κι ένα κορίτσι άρχιζαν το ανάπιασμα με τον εξής τρόπο: η νέα έριχνε νερό στη σκάφη και ο νέος αλεύρι και άρχιζαν το ανακάτεμα με τη μαγιά. Με το πρώτο αλεύρι που ριχνόταν, ένας νέος έβγαινε στην πόρτα του σπιτιού και έριχνε έναν πυροβολισμό που ήταν σημείο προειδοποίησης των γάμων της προσεχούς Κυριακής. Μετά, όλοι οι νέοι έριχναν αλεύρι στη σκάφη και ανακάτευαν μέχρι να γίνει η ζύμη και αφού ο πατέρας της νύφης έριχνε μέσα στη ζύμη ένα ασημένιο νόμισμα, σκέπαζαν τη σκάφη και άρχιζαν τη διασκέδαση με τραγούδια και χορούς. Συχνά, στο ανάπιασμα των προζυμιών, τα αγόρια και τα κορίτσια αλευρώνονταν στα πρόσωπα χάριν αστειότητας.

Πηγή: Μαυρολιθάρι, Ιστορία- Αρχαιολογία- Λαογραφία
Συγγραφέας: Χαράλαμπος Δ. Σκορδής

λαογραφικά-παροιμίες 6

Ζ


· Ζουρλός παπας σε βαφτισε και αλαφιασμένος διάκος

· Ζυγιάζει απ’ τις αλαφρές

· Ζητάει να κρυφτεί πίσω απ’ το δαχτυλό του

· Ζήσε μαύρε μου να φάς το Μάη τριφύλλι και τον Αύγουστο σταφύλλι

· Ζώχο, ζώχο έτρωγα τα φίδια δεν φοβάμαι

Πέμπτη 23 Οκτωβρίου 2008

ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑΚΑ ΕΘΙΜΑ

4. Αλέσματα του γάμου

Σαν μέρα του γάμου οριζόταν απαραιτήτως η Κυριακή. Την Τετάρτη προ της Κυριακής του γάμου, μια γυναίκα, της οποίας ο άνδρας έπρεπε να ζει ή ένα κορίτσι που είχε τους γονείς του, φόρτωνε στο ζώο σιτάρι από το σπίτι της νύφης και πήγαινε στο μύλο να το αλέσει, για να κάνουν με το αλεύρι αυτό τα ψωμιά του γάμου. Το σιτάρι αυτό "δεν ξαγιαζόταν (δηλαδή ο μυλωνάς δεν έπαιρνε τα αλεστικά του δικαιώματα) για να προκόψουν τα νηόνυμφα". Γι'αυτό αντί αλεστικών δικαιωμάτων έφερναν στο μυλωνά φαγητό (κρέας ή πίτα) και μια τσίτσα (ξύλινο δοχείο) με καλό κρασί. Μόλις έφερνε η γυναίκα στο μύλο το σιτάρι για το γάμο, ο μυλωνάς σταματούσε τα άλλα αλέσματα και κατά προτίμηση άλεθε το σιτάρι του γάμου.

Πηγή: Μαυρολιθάρι, Ιστορία- Αρχαιολογία- Λαογραφία
Συγγραφέας: Χαράλαμπος Δ. Σκορδής

λαογραφικά-παροιμίες 5

Ε

• Έχει πίσω η αχλάδα την ουρά
• Έχει και ο αφέντης μας αφέντη κι η κυρά μας άλλον άντρα
• Ειν’ αλάργα το σκοτάδι, κλεισ’ τα μάτια να το ιδείς
• Εψόφισε το βόδι μας, χάθηκε η κοληγιά μας
• Έβαλε νερό στο κρασί τ’
• Εκεί που θα με φάει ο τσακαλος καλύτερα να με φάει ο λύκος
• Εβγήκε ασπροπρόσωπος
• Είναι πολύ οι μπαρμπέριδες στου σπανού τα γένια
• Έχασε τα πασχάλια του
• Έφαγε η μύγα σίδερο και το κουνούπι ατσάλι
• Είπε ο γάιδαρος τον πετεινό κεφάλα
• Είδε ο γύφτος την γενιά του και αναγάλιασε η καρδιά του
• Είχαμε μόνο μια μεριά, τώρα έγινε φόρτωμα
• Είδα και παραείδα, αλλά γύφτο παπά δεν είδα
• Έκαμε μια τρύπα στο νερό
• Έκαψα την καλύβα μου να μην με τρων οι ψύλλοι
• Έφτασε το μαχαίρι στο κόκκαλο
• Εκύλησε ο τέντζερης και βρήκε το καπάκι
• Έρριξε πέτρα πισω του
• Έγινε μασκαράς των σκυλιών

Κυριακή 19 Οκτωβρίου 2008

λαογραφικά-παροιμίες 4

Δ

• Δεν λείπει ο Μάρτης από την Σαρακοστή
• Δανεικά και αγύριστα
• Δεν μπορεί να δείρει το γάιδαρο και δέρνει το σαμάρι
• Δεν είναι μαλλιά τα γένια
• Δούλεψε να φάς και κρύψε να χεις
• Δεν τιμάται η πρωτη νύφη αν δεν έρθει η δεύτερη
• Δέσε τον κόμπο στην κλωστή σου μη χαθεί η βελονιά σου
• Δυο λαγούς σαν κυνηγάς και οι δυο θε να σου φύγουν
• Δύο καρπούζια σε μια μασχάλη δεν χωρούν
• Δεν δίνει τ’ αγγέλου του νερού

Τετάρτη 15 Οκτωβρίου 2008

Μουρχουχνικός σοδομισμός και Μαυρολιθαρίτικη οντολογία με έμφαση στις Milf


Όπως είπε και ο Hank στη στοφή ενώ προσπερνούσε τον Pumpkin "Είδες το μικρό Άλεξ στην προηγούμενη κατηφόρα;" Και ενώ ο Στελάρας βρισκόταν στα Πιτ για αλλαγή λάστιχων ο Lesshuhn έφευγε με ένα μαχαίρι στο χέρι από το σπίτι του Νίκου Σεργιανόπουλου. Το ζήτημα που πραγματεύεται το παρόν άρθρο είναι το κατα πόσο τα καταπράσινα δάση και οι απόκρυμνες πλαγιές του Μαυρολιθαρίου θα μπορούσαν να φιλοξενήσουν έναν αγώνα Moorhuhn. Εγώ μπορεί να μην έχω ζωή αλλά εσείς δεν έχετε προσωπικότητα. Σε ποια σημεία της διαδρομής θα μπορούσαν να στηθούν δωράκια; Είναι δυνατόν ο πύραυλος να χτυπήσει κάποιον άλλο παίχτη εκτός του πρώτου; Πως θα γίνει να πετάξουμε έξω τις ιμπεριαλιστικές εταιρίες όπως η Anapirreli και το γραφείο ντετέκτιβ Κολοβός;
Ποιος θα διασφάλιζε την ισή κατανομή των δώρων έτσι ώστε να μην γίνονται σικουριάτες ούτε και κωλοφαρδίες τύπου καπότα και μπάτσος. Στείλτε τις προτάσεις σας και κερδίστε ένα υπέροχο weekend με τη γκόμενα του Δ.Ζ.
Οι ηττημένοι πρέπει να επισκεφτούν τον 8ο και τον 7ο! Ενώ για Τήλο πρέπει να αναχωρούν όσοι στην πρώτη στροφή διστάσουν η στο Winter βγουν έκτοι.

www.moorhuhn.de

ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑΚΑ ΕΘΙΜΑ

3. Αρραβωνιάσματα

Οι αρραβώνες ορίζονταν από το γαμπρό και γίνονταν συνήθως Σαββατόβραδο ή την παραμονή μεγάλης γιορτής και κατά κανόνα γίνονταν στο σπίτι της νύφης, όπου στην ορισμένη ώρα πήγαινε ο γαμπρός με τους συγγενείς και φίλους του σε πομπή, μαζί απαραιτήτως και ο προξενητής. Αφού προσέφεραν οι γονείς της νύφης, γλυκό και τσίπουρο στην παρέα του γαμπρού, βάζανε στη μέση του δωματίου ένα τραπέζι με ένα πιάτο κουφέτα και με μια εικόνα της Παναγίας και στην ανατολική πλευρά του τραπεζιού στέκονταν όρθιοι ο γαμπρός και η νύφη. Τότε ένας στενός συγγενής του γαμπρού ή της νύφης, κρατούσε στο δεξί χέρι του τα δαχτυλίδια των αρραβώνων, έδινε στους νέους την εικόνα να την ασπασθούν και με το δεξί του χέρι έκανε από πάνω από το πιάτο με τα κουφέτα το σημείο του σταυρού και έβαζε τα δαχτυλίδια στα χέρια των νέων ευχόμενος "καλορρίζικα, να μας ζήσουν".
Και η τελετή των αρραβώνων τελείωνε με ένα αλληλοφίλημα των νέων στο μέτωπο. Συχνά στα χωριά η αλλαγή των δαχτυλιδιών γινόταν από παπά ο οποίος έψελνε και εκκλησιαστική ευχή, οπότε ο αρραβώνας αυτός θεωρείτο ως "μισοστεφάνωμα". Μετά ακολουθούσε φαγοπότι και γλέντι μέχρι πρωίας που έφευγε η παρέα του γαμπρού, αφού προηγουμένως η νύφη έδινε σε όλους δώρα, τα οποία ονομάζονταν "ζώσματα" και ήταν συνήθως μάλλινα τράστα (σακούλια) με φούντες, μαντήλια του χεριού, τσουράπια (κάλτσες), κεντητά, τσαρούχια ή παπούτσια, ζώνες, ποδιές κ.τ.λ. Όποιος έπαιρνε δώρο πρόσφερε στη νύφη χρήματα (συνήθως τάληρα ασημένια) που ονομάζονταν "κεράσματα". Την άλλη μέρα (Κυριακή ή γιορτή) ο γαμπρός με την παρέα του, που είχαν πάει στους αρραβώνες φορούσαν επιδεικτικά τα ζώσματα και οι συγγενείς της νύφης πήγαιναν στην εκκλησία και όταν τελείωνε η λειτουργία, στο μαγαζί του χωριού κερνούσαν τους χωριανούς και έστηναν γλέντι.
Το Πάσχα ο γαμπρός ήταν υποχρεωμένος να στείλει στην αρραβωνιαστικιά διάφορα δώρα και απαραιτήτως λαμπάδα και παπούτσια. Στα χωριά ο αρραβώνας δεν διαλύετο επ' ουδενί λόγο, εκτός θανάτου και αλλοίμονο σε εκείνον ο οποίος θα αθετούσε το λόγο, τα επακόλουθα ήταν ανεπανόρθωτα.
Πηγή: Μαυρολιθάρι, Ιστορία- Αρχαιολογία- Λαογραφία
Συγγραφέας: Χαράλαμπος Δ. Σκορδής

Τρίτη 14 Οκτωβρίου 2008

λαογραφικά-παροιμίες 3

Γ


· Γεράματα και φτώχεια, πληγές αγιάτρευτες

· Γερον το στρώμα δεν χωρεί και άρρωστον η τάβλα

· Για χάριν του βασιλικού ποτίζεται κι η γλάστρα

· Γάιδαρος ειν’ ο γάιδαρος και αν φορεί τη σέλλα

· Για το καρφί έχασε και το πέταλο

· Για τον πόνο του βωδιού, γλύφει ο λύκος τον ζύγο

· Γουρούνι στο σακκί, φτύστο μη βασκαθεί

· Γλυκάθηκε η γριά στα σύκα, θα φάει και τα συκόφυλλα

· Για ψύλλου πήδημα

· Γυναίκα και καρπούζι, η τύχη τα διαλέγει

· Γαλάτα και μαλλάτα και τ’ αρνί θηλ’κό

Σάββατο 11 Οκτωβρίου 2008

λαογραφικά-παροιμίες 2

Β

• Βουνό με βουνό δεν σμίγει
• Βαρειά είν’ η καλογερική
• Βάλαν τον τρελό να βγάλει το φίδι απο την τρύπα
• Βγαλ’ τυ σκούφια σου και βάρα με
• Βαλ’ το μάνταλο στην πόρτα να κοιμάσαι ξενοιασμένος
• Βλέποντας και κάνοντας
• Βάσανα που έχει η ρόκα, ως που να γεμίσει τ’ αδράχτι
• Βάλε κλειδί στην γλώσσα σου
• Βγάζει απ’ τη μυίγα ξύγκι

λαογραφικά-παροιμίες 1

Από σήμερα, θα ξεκινήσουμε μια σειρά από αναρτήσεις παροιμιών που έχουν κατά καιρούς εμφανιστεί στο χωριό μας. Οι παροιμίες είναι το σεντούκι των ηθικών αποθεμάτων κάθε τόπου. Οι παροιμίες, όπως και τα δημοτικά τραγούδια δεν αποτελούν κτήμα κανενός, παρά “αποτελούν το καταστάλαγμα του πρακτικού βίου ενός λαού και των παραδόσεών του από γενιά σε γενιά”. Όποτε πιστεύουμε ότι η παράθεση τους σε αυτό το ιστολόγιο θα βοηθήσει να γνωρίσουμε ένα μέρος της λαογραφικής ιστορίας του τόπου μας.
Χρειάζεται να αναφέρουμε πως, το περιεχόμενο των αναρτήσεων που θα ακολουθήσει δεν θα ήταν δυνατό να ήταν διαθέσιμο χωρίς το βιβλίο του Κ. Χαράλαμπου Σκορδή «Μαυρολιθάρι», αλλα και κάποιων παλαιότερων εκδόσεων της εφημερίδας του Συλλόγου των Απανταχού Μαυρολιθαριτών.
ΥΣ: όλες οι παροιμίες έχουν αναγραφεί με την ορθογραφία της εποχής!

Α

• Αργεί ο Θεός μα δεν λησμονεί
• Ανάργια-ανάργια το φιλί για να χει γλύκα πιο πολύ
• Αν είσαι και παπάς με την αράδα σου πάς
• Άσε κείνα πούξερες και πιάσε εκείνα πούβρες
• Αφρακτος κήπος, ρημαγμένα λάχανα
• Αυτού που ήσουν ήμουνα και εδώ μαι θαρθεις
• Αλλοιάαπο τον δαρμένον, οσον θα ρθουν οι κριτάδες!
• Απο το κεφάλι βρομάει το ψαρι
• Απο που ‘σαι κλωναράκι, απο κείνο το δεντράκι
• Αγάπαε η Μάρω το χορό ηύρε και άντρα χορευτή
• Άπο κακοπληρωτή κι ένα σακκί άχυρο
• Άλλος θέλει την μαυρομάτα και άλλος την τσιμπλομάτα
• Αυτός καλιγώνει τον ψύλλο
• Αλλί στον Αλή που ΄χασε την γαιδούρα τ’ και π΄ λαλεί
• Άλλα τα μάτια τ΄ς πέρδικας κι άλλα της κουκουβάγιας
• Αγαπάει ο θεός τον κλέφτη, αγαπάει και τον νοικοκύρη
• Αυτός έχει τύχη βουνό
• Ακόμα δεν τον είδαμε Γιάννη τον εβγάλαμε
• Ακριβός στα πίτουρα και φτηνός στ΄ αλεύρι
• Αλλού να τα πουλάς αυτά
• Αλλού ο παπάς και αλλού τα ράσα τ’
• Άναβε το λυχνάρι σου προτού να σ’ εύρει η νύχτα
• Αν έχεις τύχη διάβαινε και ριζικό περπάτα
• Αν δεν πέσει ο ένας δεν σηκώνεται ο άλλος
• Αν η σκύλα δεν κουνήσει την ουρά το τα σκυλιά δεν παν κοντά της
• Άπο την μάννα ώς την μαμμή, χάθηκε το παιδί
• Αν κάθεσαι στην θέση σου κανείς δεν σε σηκώνει
• Άντρα θέλω τόρα τονε θέλω
• Ανύπαντρος προξενητής για λόγου του γυρεύει
• Ανεμομαζώματα διαβολοσκορπίσματα
• Άγνεστα κι αύφαντα (τα μαλλιά) στα τέμπλα κρεμασμένα

ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑΚΑ ΕΘΙΜΑ

2. Κακοπαντρεμένες

Στα ορεινά χωριά, οι κάτοικοι συνήθιζαν να μην παντρεύουν τα κορίτσια τους στα χωριά του κάμπου, γιατί δεν άντεχαν στο ζεστό κλίμα και όταν -σπανίως- παντρευόταν ένα κορίτσι του βουνού στον κάμπο, το λέγανε κακοπαντρεμένο και από αυτή τη συνήθεια σώζεται ακόμη το τραγούδι της κακοπαντρεμένης:
Μάνα μ' με κακοπάντρεψες και μ' έδωσες στους κάμπους
και γώ στους κάμπους δε βαστώ, ζεστό νερό δεν πίνω,
θα μαραθούν τα χείλη μου θα κιτρινοφυλλιάσουν
από το χλιό τους το νερό, την κάψα τη μεγάλη.
Εδώ τ' αηδόνι δε λαλεί κι ο κούκος δεν το λέει,
οι κάμποι θρέφουν άλογα και τα βουνά λεβέντες
κι οι τσούπρες μαραζώνουνε, σαν το φλουρί γινόνται.
Πηγή: Μαυρολιθάρι, Ιστορία- Αρχαιολογία- Λαογραφία
Συγγραφέας: Χαράλαμπος Δ. Σκορδής

Παρασκευή 10 Οκτωβρίου 2008

ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑΚΑ ΕΘΙΜΑ

1. Προξενιά ή Συμπεθεριά

Όταν ένας νέος του χωριού ήθελε να ζητήσει σε γάμο μια νέα του χωριού του ή από άλλο χωριό, δεν πήγαινε ο ίδιος στους γονείς της νέας, αλλά έστελνε ένα πρόσωπο της εμπιστοσύνης του και πάντοτε με τη συγκατάθεση των γονιών του. Το πρόσωπο τούτο λεγόταν προξενητής ή συμπέθερος και κουβέντιαζε την υπόθεση του συνοικεσίου.
Σε περίπτωση επιτυχίας του συνοικεσίου, ο προξενητής κανόνιζε και το ποσόν και το είδος της προίκας, γιατί η προίκα δε δινόταν μόνο σε μετρητά, αλλά και σε είδη (κτήματα, ζώα, καρποφόρα δένδρα κ.τ.λ.). Ό,τι υπόσχονταν τα γονικά της νέας στη συζήτηση με τον προξενητή υποχρεωτικώς έπρεπε να δοθούν στο γαμπρό.
Κατά τις συζητήσεις προξενητών και γονέων, συνέβαινε κάποτε οι γονείς της να μη θέλουν να ακούσουν καν τον υποψήφιο γαμπρό ή να θεωρούν προσβλητική την πρόταση του προξενητή, οπότε κατά την ώρα της συζητήσεως, αδελφός ή συγγενής της νέας εξήρχετο με τρόπο από το σπίτι και στο παράθυρο ή την αυλή του σπιτιού χτυπούσε ένα κουδούνι ή τσοκάνι (από αυτά που κρεμούν στο λαιμό των ζώων) και επειδή το χτύπημα του κουδουνιού σήμαινε το ανεπιθύμητο της πρότασης, ο προξενητής σταματούσε τη συζήτηση και έφευγε. Από το έθιμο αυτό επεκράτησε η λεγόμενη και σήμερα παροιμία 'του χτύπησαν το τσοκάνι'.

Πηγή: Μαυρολιθάρι Ιστορία- Αρχαιολογία- Λαογραφία

Συγγραφέας: Χαράλαμπος Δ. Σκορδής